Platforma Sygnalizacji Agrofagów - Online Pest Warning System

Narożnica zbrojówka (Phalera bucephala L.)

Rząd: Motyle (Lepidoptera) 
Rodzina: Garbatkowate (Notodontidae)  

Długość motyla: 25 - 35 mm
Rozpiętość skrzydeł: ok. 50 - 60 mm  
Pojaw owadów dorosłych: od połowy maja do końca lipca - jedno pokolenie w ciągu sezonu. 
Środowisko: drzewostany z udziałem dębu, brzozy i olszy, parki, aleje. Pospolity prawie w całym kraju.
Rośliny pokarmowe: dąb (Quercus spp.), rzadziej brzoza (Betula spp.), olsza (Alnus spp.) i wierzba (Salix spp.).
Rozmieszczenie geograficzne: gatunek szeroko rozprzestrzeniony od zachodniej Europy do wschodnich części Azji. W Polsce pospolity na terenie całego kraju.
 
Cykl rozwojowy:  Motyle pojawiają się od połowy maja do końca lipca. Jaja składane są w dużych, zwykle regularnych grupach na spodniej stronie blaszki liściowej. Młode gąsienice wylęgają się po około 2 tygodniach. Żerują one w zwartych grupach od kilkunastu do kilkudziesięciu osobników tuż obok siebie. Na początku wyjadają miękisz liścia, pozostawiając nienaruszone żyłki i górną epidermę. Gąsienice starsze zjadają liście prawie całkowicie, pozostawiając niekiedy jedynie grubsze żyłki. W okresie od sierpnia do października odbywa się schodzenie dorosłych gąsienic do gleby w celu przepoczwarczenia. Poczwarka zimuje w niewielkiej jamce przygotowanej przez gąsienicę w górnej warstwie gleby.       

Znaczenie: Liście opanowane przez młodsze gąsienice szybko żółkną i zasychają. Starsze gąsienice powodują szybką defoliację zaatakowanych pędów, co może znacznie obniżać walory dekoracyjne drzew. Szczególne znaczenie ma zasiedlanie młodszych drzew, co często prowadzi do znacznego prześwietlenia koron. W parkach miejskich duże agregacje, szczególnie łatwo zauważalnych, starszych gąsienic mogą wywoływać niechęć odwiedzających i unikanie wizyt w okolicy opanowanej przez szkodnika.       

Zwalczanie: W przypadku wystąpienia nielicznych skupisk szkodnika na pojedynczych pędach, jaja oraz gąsienice można usuwać ręcznie i niszczyć.  W przypadkach masowego pojawu w szkółkach skuteczne okazuje się  przeprowadzenie zabiegu insektycydami biologicznymi na bazie bakterii Bacillus thuringiensis var. kurstaki, lub chemicznymi o działaniu kontaktowym. Zabiegi te powinny być przeprowadzone przeciwko młodszym stadiom larwalnym, zanim uszkodzenia liści staną się rozległe.