Platforma Sygnalizacji Agrofagów - Online Pest Warning System

Agrofagi priorytetowe dla UE zostały ustanowione rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2019/1702 z dnia 1 sierpnia 2019 r. uzupełniającym rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 przez wskazanie wykazu agrofagów priorytetowych (aktualnie obowiązująca lista zawiera 20 gatunków).

Agrofagi priorytetowe to wyodrębnione agrofagi kwarantannowe dla Unii, które spełniają następujące warunki:

- nie odnotowano ich występowania na terytorium Unii lub odnotowano ich występowanie na ograniczonym obszarze albo odnotowano jedynie ograniczoną liczbę rzadkich, nieregularnych i odosobnionych przypadków ich występowania;

- potencjalne skutki gospodarcze, społeczne lub środowiskowe ich występowania są najbardziej dotkliwe w odniesieniu do terytorium Unii;

- zostały wymienione jako agrofagi priorytetowe w w/w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE).

Z perspektywy gospodarczej i środowiskowej UE istotne jest, aby państwa członkowskie podejmowały działania mające na celu zwalczenie agrofagów priorytetowych, a przede wszystkim – dołożyły wszelkich starań, aby ograniczyć ich rozprzestrzenianie się i zminimalizować straty ekonomiczne. W tym celu każde państwo członkowskie opracowuje i uaktualnia, dla każdego agrofaga priorytetowego, który może zostać zawleczony i zadomowić się na jego terytorium, lub jego części, tzw. „plan awaryjny”. Jest to dokument zawierający informacje na temat procesów decyzyjnych, procedur i protokołów, które mają być stosowane w przypadku urzędowego potwierdzenia lub podejrzenia wystąpienia któregoś z tych agrofagów.

W Polsce instytucją odpowiedzialną za opracowywanie i uaktualnianie planów awaryjnych jest Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, a za ich zatwierdzanie – minister właściwy do spraw rolnictwa. Ze względu na szeroki zakres informacji, które muszą być zawarte w tych dokumentach, projekty planów awaryjnych przygotowywane są przez Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu a następnie konsultowane z Głównym Inspektoratem Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W procesie opiniowania uczestniczy także minister właściwy do spraw środowiska.

Dla Polski, po przeprowadzeniu analiz obejmujących ocenę zagrożenia agrofagiem, doniesień naukowych dotyczących biologii poszczególnych agrofagów priorytetowych i po uwzględnieniu warunków ekoklimatycznych oraz dostępności roślin żywicielskich na terenie naszego kraju, wytypowano 15 gatunków agrofagów, dla których zostały przygotowane plany awaryjne.

Opracowane dokumenty dostępne są na stronie PIORiN pod linkiem: http://piorin.gov.pl/zdrowie-roslin/plany-awaryjne/