Platforma Sygnalizacji Agrofagów - Online Pest Warning System

Ochojnik świerkowo-modrzewiowy (= Smrekun trzopek) (Adelges laricis Vallot)

Rząd: Pluskwiaki równoskrzydłe (Homoptera) 
Rodzina: Ochojnikowate (Adelgidae)  

Długość owada: ok. 2-3 mm  
Pojaw mszyc: przez cały rok na modrzewiu i podobnie, z wyłączeniem miesięcy letnich na świerku. Na świerku zimują samice, na modrzewiu larwy.
Środowisko: Drzewostany z udziałem świerka, parki, ogrody przydomowe. Pospolity w całym kraju.
Rośliny pokarmowe: Świerk (Picea spp.) oraz modrzew (Larix spp.), zwykle przemiennie w cyklu przemiany pokoleń. 
Rozmieszczenie geograficzne: Gatunek występujący w całej Europie oraz Ameryce Pn., dokąd został prawdopodobnie zawleczony z sadzonkami. W Polsce występuje na obszarze całego kraju, lokalnie bardzo liczny.
 
Cykl rozwojowy: Jest to mszyca dwudomna, o skomplikowanym cyklu rozwojowym, zasiedlająca przemiennie świerk i oraz modrzew. Przelatujące z modrzewia formy uskrzydlone ochojnika świerkowo-modrzewiowego dają początek osobnikom płciowym.  U podstawy pączków świerka ich samice składają pojedyncze jaja, z których rozwija się nowe pokolenie zimujących samic. Wiosną samice te składają liczne jaja. Wylęgające się z nich larwy żerują na pączkach, w wyniku czego rozwijają się charakterystyczne, szyszkowate galasy. Galasy te występują zawsze na wierzchołkach tegorocznych pędów, a znajdujące się w ich wnętrzu komory zasiedlane są przez rozwijające się larwy mszyc. Pod koniec czerwca uskrzydlone samice opuszczają świerk i przelatują na modrzew. Tam z kolejnych jaj wylęgają się larwy, które żerują do jesieni wysysając soki z igieł. Po przezimowaniu w łuskach krótkopędów przeobrażają się one w bezskrzydłe samice składające liczne jaja. Wylęgające się z nich masy larw powodują najbardziej widoczne uszkodzenia modrzewia. Opanowane igły żółkną, zaginają się kolankowato i masowo zamierają. W miarę rozwoju kolonii część mszyc przeobraża się w formy uskrzydlone, które ponownie przelatują na świerki.            

Znaczenie: W wielu rejonach kraju gatunek ten wykazuje tendencje do częstych, masowych pojawów. W parkach i ogrodach miejskich szczególnie niebezpieczny jest on dla młodych modrzewi. Jego masowe wiosenne żerowanie prowadzi do deformacji oraz szybkiego żółknięcia i zamieranie igieł. Silnie opanowane pędy zasychają, lub robią takie wrażenie przez resztę sezonu letniego. Nieliczne galasy rozwijające się na świerku zwykle nie powodują większych problemów. W przypadku masowego opanowania młodych drzewek na plantacjach choinkowych, lub w ogrodach i parkach ich obecność może jednak prowadzić do deformacji pędów. 
  
Zwalczanie: Jednym z zalecanych rozwiązań profilaktycznych jest unikanie sadzenia świerków w pobliżu modrzewi. W przypadku masowego pojawu tego szkodnika na plantacjach zalecane jest przeprowadzenie wczesną wiosną, przed pękaniem pąków, oprysku pędów modrzewia preparatami zawierającymi oleje parafinowe. Ma to na celu zwalczenie zimujących larw. W późniejszym okresie wiosennym można stosować preparaty kontaktowe przeciwko masowo występującym larwom, lub wczesnym latem preparaty systemiczne przeciwko trudnym do zwalczania osobnikom pokrytym woskowym nalotem. Do tej pory nie zdołano opracować skutecznych metod biologicznych mogących znaleźć zastosowanie w zwalczaniu tego szkodnika.